NATURA 2000 CRETE - Based on map data from https://gis4greekschools.maps.arcgis.com/ contributors, processed and modified by the author (2025).
Οι Πεταλούδες στις Περιοχές NATURA 2000 της Κρήτης
Το Δίκτυο Natura 2000
Το Δίκτυο Natura 2000 αποτελεί ένα Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο περιοχών, οι οποίες φιλοξενούν φυσικούς τύπους οικοτόπων και οικοτόπους ειδών που είναι σημαντικοί σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αποτελείται από δύο κατηγορίες περιοχών:
• τις «Ζώνες Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ)» (Special Protection Areas – SPA) για την Ορνιθοπανίδα, όπως ορίζονται στην Οδηγία 79/409/EK «για τη διατήρηση των άγριων πτηνών»
• τους «Τόπους Κοινοτικής Σημασίας (ΤΚΣ)» (Sites of Community Importance – SCI) όπως ορίζονται στην Οδηγία 92/43/ΕΟΚ «για τον προσδιορισμό των ΤΚΣ λαμβάνονται υπόψη οι τύποι οικοτόπων και τα είδη των Παραρτημάτων Ι και ΙΙ της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ καθώς και τα κριτήρια του Παραρτήματος ΙΙΙ αυτής»
Οι ΖΕΠ, μετά το χαρακτηρισμό τους από τα Κράτη Μέλη, εντάσσονται αυτόματα στο Δίκτυο Natura 2000, και η διαχείρισή τους ακολουθεί τις διατάξεις του άρθρου 6 παρ. 2, 3, 4 της Οδηγίας 92/43/ΕΚ και τις διατάξεις του άρθρου 4 της Οδηγίας 79/409/ΕΟΚ. Αντίθετα, για την ένταξη των ΤΚΣ πραγματοποιείται επιστημονική αξιολόγηση και διαπραγμάτευση μεταξύ των Κρατών Mελών και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των κατά οικολογική ενότητα Βιογεωγραφικών Σεμιναρίων. Οι ΤΚΣ υπόκεινται στις διατάξεις του άρθρου 6 παρ. 2, 3, 4 της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ.
Μετά την οριστικοποίηση του καταλόγου των ΤΚΣ, τα Κράτη Μέλη υποχρεούνται να κηρύξουν τις περιοχές αυτές ως «Ειδικές Ζώνες Διατήρησης (ΕΖΔ)» (Special Areas of Conservation – SAC) το αργότερο μέσα σε μια εξαετία και να καθορίσουν τις προτεραιότητες για την διατήρηση σε ικανοποιητική κατάσταση των τύπων οικοτόπων και ειδών κοινοτικού ενδιαφέροντος εντός αυτών. Οι ΕΖΔ υπόκεινται στις διατάξεις του άρθρου 6 παρ. 1, 2, 3, 4 της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ.
Το Δίκτυο Περιοχών Natura 2000 της Κρήτης – Είδη Πεταλούδων
Το δίκτυο περιοχών Natura 2000 της Κρήτης περιλαμβάνει 54 συνολικά περιοχές που εντάχθηκαν στο κοινοτικό δίκτυο των περιοχών Natura 2000 με το Ν.3937 (ΦΕΚ60 Α/31-3-11) “Διατήρηση της βιοποικιλότητας και άλλες διατάξεις". Από αυτές, 28 αποτελούν Τόπους Κοινοτικής Σημασίας (ΤΚΣ/SCI) και 26 Ζώνες Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ/SPA) και συνολικά καταλαμβάνουν έκταση που ισοδυναμεί με 141.318,49 εκτάρια. Η νήσος Ντία, που αποτελεί Τόπο Κοινοτικής Σημασίας και Ζώνη Ειδικής Προστασίας, είναι η μοναδική περιοχή που διαθέτει τον ίδιο κωδικό και για τους δύο τύπους προστατευόμενων περιοχών.
Σύμφωνα με πρόσφατα επικαιροποιημένα ερευνητικά στοιχεία για το έτος 2025 (Παμπέρης Λ.Ν., 2025, με προσθήκες 3 ειδών στην GR4320013 από καταγραφές Κ. Μπορμπουδάκη 2025), το πλήθος ειδών πεταλούδων ανά περιοχή, για τις περιοχές Natura 2000 της Κρήτης αποτυπώνεται στον Πίνακα. Αρκετές από αυτές τις περιοχές χρήζουν μεγαλύτερης διερεύνησης και δυνητικά μπορεί να περιλαμβάνουν περισσότερα είδη.