Οροπέδιο Νίδας, Ίδη- photo © Ch. Almpantakis
Οικότοποι Πεταλούδων της Κρήτης – Ψηλορείτης
Ψηλορείτης και Kretania Psylorita – Η Πεταλούδα
H Kretania psylorita (Cretan Argus), είναι μια ενδημική πεταλούδα της Κρήτης που εντοπίζεται σε δυο ορεινούς όγκους του νησιού, σε υψόμετρα 950-2,150 μ. Απαντάται στη Δίκτη αλλά κυρίως στον Ψηλορείτη, όπου είναι αρκετά κοινή.
Αυτή η μικρή ενδημική πεταλούδα προτιμά τις εξαιρετικά βραχώδεις περιοχές και τις ξηρές πλαγιές χωρίς σχεδόν καθόλου βλάστηση. Η προνύμφη της τρέφεται με φυτά της οικογένειας Fabaceae, όπως ο Astragalus angustifolius.
Η Kretania psylorita πετάει κατά τα τέλη της άνοιξης, μεταξύ Μάη και Ιούνη. Σύμφωνα με την IUCN Red List of Threatened Species, χαρακτηρίζεται ως Least Concern (LC), δηλ. δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας για την επιβίωσή της.
Kretania psylorita – photo © K. Bormpoudaki
Το Ιδαίον Άντρο στον Ψηλορείτη – photo © Ch. Almpantakis
Ψηλορείτης και Kretania Psylorita – Τοποθεσία
Η καρδιά ολόκληρης της Κρήτης χτυπά στον ομφαλό της, στην ενδοχώρα της, στη ριζοβουνιά του αρχαίου όρους Ίδη, του Ψηλορείτη. Το βουνό αυτό βρίσκεται στο Δήμο Ανωγείων και είναι μακρόστενο με λίγες κορυφές, με την ψηλότερη ύψους 2,456 μ. να είναι και η ψηλότερη του νησιού.
Το χιόνι σκεπάζει σχεδόν όλο το χρόνο την κύρια οροσειρά με τις πολλές κορυφές της. Ανάμεσά τους απλώνονται ρεματιές, φαράγγια και οροπέδια, όπως της Νίδας με το Ιδαίον Άντρο, το σπήλαιο που μεγάλωσε σύμφωνα με το μύθο ο Δίας.
Το γεωπάρκο του Ψηλορείτη ιδρύθηκε το 2001 και λόγω της πλούσιας γεωποικιλότητας, του πανέμορφου τοπίου και της αναμφισβήτητης ιστορίας και παράδοσής του, εντάχθηκε στο Δίκτυο των Ευρωπαϊκών Γεωπάρκων αλλά και στο Δίκτυο των Παγκόσμιων Γεωπάρκων.
Ψηλορείτης και Kretania Psylorita – Γεώτοποι και Βιοποικιλότητα
Τα «καρστικά τοπία του Ψηλορείτη», εάν εξαιρέσουμε τα σπήλαια και τα βάραθρα που υπάρχουν σε όλη την έκταση του πάρκου μέχρι στα μεγάλα οροπέδια της Νίδας και των Πετραδολακίων, αφορούν σε επιφανειακές κοιλότητες ποικίλων διαστάσεων, όπως σε μικρά βαθουλώματα (αρόλιθοι και χύτρες), καταβόθρες και τάφρους.
Σε πολλές περιοχές η πλήρης απουσία εδάφους και η καταδυνάστευση του τοπίου από τον σκληρό ασβεστολιθικό βράχο, διαμορφώνουν τοπία απόκοσμα και εντυπωσιακά. Στα «καρστικά τοπία του Ψηλορείτη», ο επισκέπτης θα γνωρίσει όλες αυτές τις μορφές και θα εκστασιαστεί από το μοναδικό τοπίο και τον πλούτο της ζωής που θα συναντήσει.
Το λιγοστό έδαφος που υπάρχει στα οροπέδια φιλοξενεί μεγάλο αριθμό ειδών της χλωρίδας και πανίδας του Ψηλορείτη, πολλών απ’ αυτών ενδημικών. Ένα από τα μοναδικότερα είδη είναι η Χορστρίσεα των δολινών (Horstrissea dolinicola), ένα σπάνιο προστατευόμενο είδος φυτού, που φύεται μόνο σε κάποιες δολίνες γύρω από το Σκίνακα.
Horstrissea dolinicola – photo © K. Bormpoudaki